HAKARET SUÇU NEDİR? CEZASI NEDİR? NASIL İSPATLANIR?

Hakaret suçu iki farklı şekilde işlenebilir:  

  1. Belli somut bir durum ve olgunun isnat edilmesi suretiyle kişinin şeref ve saygınlığının zedelenmesi,
  2. Genel ve soyut nitelikteki söz ve davranışlarla kişinin değersizleştirilmesi, rencide edilmesi.

Hakaret suçunun basit şekli takibi şikayete bağlı suçlar kategorisinde yer alır. 6 ay içerisinde şikayet hakkını kullanmak zorundadır. Suç tarihi üzerinden 6 ay geçtiğinde yapılan şikayet zamanaşımı nedeniyle takipsizlikle sonuçlanacaktır.

Nitelikli hakaret suçu şikayete tabi değildir. Bu nedenle suçun nitelikli halleri için herhangi bir şikayet süresi sınırlaması yoktur.

Basit hakaret suçu (TCK md.125/1-2-3), taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmasını gerektiren suçlardandır.

Kamu görevlisine ve cumhurbaşkanına hakaret suçu, şikayete tabi suçlardan olmadığından uzlaştırma kapsamında değildir.

Suçun basit şeklinde, yani kamu görevlisi olmayan bir kişinin yüzüne karşı hakaret halinde, hakaret suçunun cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.

Suçun nitelikli hallerinde hakaret suçunun cezası, 1 yıl ile 2 yıl arasındadır. hakaret suçunun iki kişi tarafından karşılıklı işlenmesi halinde “karşılıklı hakaret suçu” meydana gelir. Karşılıklı hakaret suçunun işlenmesi halinde hakim, taraflardan birine veya her iki tarafa ceza vermeyebilir veya cezayı 1/3’üne kadar indirebilir.

Hangi sözlerin hakaret olacağı, hangi sözlerin hakaret olmadığı hususu oldukça geniş bir meseledir. Sözün bağlamı, söyleniş şekli, öncesinde ve devamında yaşanan hakaret unsurunu doğrudan ilgilendiren fiil ve eylemler gibi, somut olayda değişkenlik gösterebilir.

Ancak yerleşik içtihatlarla bir kişiye açık açık “şerefsiz, haysiyetsiz, gerizekalı, aptal, hayvan” ve benzeri sözler söylemek hakaret suçunu oluşturur.

Kaba ve nezaketsiz davranışlar hakaret suçunu oluşturmaz. Bunun yanında beddua niteliğindeki sözler de hakaret suçunu oluşturmaz. Örneğin; “Allah belanı versin, cehenneme kadar yolun var” gibi sözler beddua niteliğinde olduğundan Yargıtay tarafından hakaret suçu olarak kabul edilmemektedir.

SOSYAL MEDYADA BİRİSİ SİZE HAKARET EDERSE NE OLUR?

Türk Ceza Kanunu bu konuda 125. Maddenin ikinci fıkrasında İleti Yoluyla hakareti düzenlemiştir. Buna göre internet yoluyla, sosyal medyada ya da whatsapp gibi mesajlaşma programlarında, mağduru hedef alarak yapmış olduğu hakaret suçu, tıpkı huzurda hakaret gibi cezalandırılmasına sebebiyet verecektir.

Böyle bir eylem ile karşılaşırsanız, mesajlaşmayı kollukta tutanağa geçirterek ya da ekran görüntüsünü dilekçenize ekleyerek suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Bu size hakaret suçunu kanıtlamanıza yardımcı olacaktır.

ALENEN HAKARET NEDİR?

Hakaret suçunun herkese açık olan yerlerde, belirlenemeyen sayıda kişi tarafından duyulabileceği, görülebileceği şeklinde işlenmesinde alenen hakaret suçu oluşur. Bu durumda öngörülen ceza 1/6 oranında artırılacaktır.

Örneğin, tv programında, köşe yazısında, caddede bağırarak, facebook, twitter gibi sosyal medyada paylaşım yaparak yazılan yazılarda yapılan hakaretler alenen hakaret suçunu oluşturur.

TÜRK CEZA KANUNU 125. MADDE – HAKARET

MADDE 125 – (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

(3) Hakaret suçunun;

a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,

b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,

c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

(4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

(5) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

ÖNEMLİ NOT: Bu bilgiler, bilgilendirme amaçlı olup, yazıldığı andaki güncel mevzuata göre hazırlanmıştır. Daha ayrıntılı bilgi ve danışmanlık için, hak kayıplarına meydan vermemek adına bu konuda uzman avukatlara danışmanız elzemdir.